Doğu Akdeniz’de son bir haftada yaşanan kiritk askeri ve diplomatik gelişmeleri aşağıdaki bültenden okuyabilir, inceleyebilirsiniz.
8 Mart
Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın, “Mısır’la Doğu Akdeniz, Libya ve dünyanın unutmuş gibi göründüğü Filistin meselesinde iş birliği yapmak istiyor ve ikili ilişkilerimizi görüşmek istiyoruz“ dedi.
Arab News’e konuşan Mısırlı Diplomatlar, “Mısır, Trablus-Ankara MEB Sınırlandırma Anlaşması’nı reddediyor. Kahire’nin, Ankara ile deniz yetki alanlarını müzakere etmeye niyeti yok. Mısır’ın, Türkiye ile Doğu Akdeniz konulu görüşmeler yaptığı iddiaları doğru değil“ dedi.
Milli Savunma Bakanlığı, “Gayri askeri statüdeki Doğu Ege adalarında askeri gemi bulundurmaya devam eden Yunanistan, son olarak Meis Adası’na hücumbot konuşlandırdı.“ açıklamasında bulundu.
Güney Kıbrıs’ta İsrail, GKRY ve Yunanistan, EuroAsia denizaltı elektrik kablosunun döşenmesi için mutabakat zaptı imzaladılar.
Yunanistan Dışişleri Bakanı Dendias, “Mısır’ın yakın zamanda ihaleye çıkardığı bir parselinin ortaya çıkardığı sorun, Mısır tarafını ilgilendiren tamamen teknik bir meseledir. Yunanistan, bunu Mısır’ın paylaşımlarına dayanarak esasen çözülmüş bir mesele olarak görüyor“ dedi.
9 Mart
Mısır’ın, gaz/petrol arama parselleri için yayınladığı ihale ilanı haritasında yer alan 18. parsel, Yunanistan’ın itirazları ve tepkileri sonucu güncellenerek 28. meridyenin üzerinde durdu.
İsrail ve GKRY, Afrodit sahası konusunda bir mutabakata vardı. GKRY Enerji Bakanı Pilides, “Mutabakat, ortak bir metinle açıklanacak. 9 yıllık müzakerelerden sonra bu noktaya gelmekten mutluyuz.” dedi.
İsrail Enerji Bakanı Yuval Steinitz, “Umarım, Türkiye bir gün Doğu Akdeniz Gaz Forumu’nun üyesi olur. Türkiye ile işbirliğine hazırız. Fakat, Türkiye’yi bölgede gerilim yaratma yerine, bölgesel işbirliğinin bir parçası olarak görmeyi istiyoruz.“ dedi.
Libya Ulusal Birlik Hükümeti Başbakanı Dibeybe, tüm tarafların Savunma Bakanlığı’nı talep ettiğini belirterek, “Yeniden bir savaşa izin veremeyiz. Savaş durmalı“ dedi.
Libya Başbakanı Dibeybe, “Libya ve Türkiye’nin, Doğu Akdeniz’deki anlaşması ülkemiz çıkarınadır. Libya, Türkiye ile imzaladığı anlaşma sayesinde Doğu Akdeniz’deki gaz yatakları hakkından iyi bir pay kazandı“ dedi.
AK Parti Sözcüsü Ömer Çelik, “Yunanistan, başka ülkelere güvenerek Türkiye karşıtı adımlar atıyor. Bunlar çıkarlarının bittiği yerde Yunanistan’ı terk edecekler. Bu yüzden Yunanistan, Türkiye ve KKTC ile müzakere masasına oturmalı. Yunanistan’ın, KKTC’ye ve Türkiye Cumhuriyeti Devleti’ne saygılı bir şekilde müzakere masasında sonuç araması her şeyden daha kıymetlidir. Arap Birliği’nin Türkiye karşıtı bildirisini Yunanistan’ın olumlu karşılamasını not ediyoruz“ dedi.
10 Mart
İtalya Dışişleri Bakanı Luigi Di Maio, “İtalya, Kıbrıs sorununda BM anlaşmaları ve karaları dışındaki çözümü sağlamaya yönelik her türlü girişimi şiddetle reddediyor“ dedi.
Fransa’nın, Doğu Akdeniz Gaz Forumu’na resmi üye olarak katılması onaylandı. Doğu Akdeniz Gaz Forumu’nun dördüncü toplantısı, Kahire’de gerçekleşmişti. Toplantıya Mısır, Yunanistan, İsrail, İtalya, GKRY, Ürdün ve Filistin katıldı. ABD, gözlemci üye statüsünde onaylandı.
Türkiye ile Yunanistan arasındaki istikşafi görüşmelerin bir sonraki turunun 16-17 Mart tarihleri arasında Atina’da düzenleneceği bildirildi.
Kahire’de gerçekleştirilen Doğu Akdeniz Gaz Forumu toplantısında BAE’nin, foruma katılımı ile ilgili oylama yapıldı. BAE’nin, Doğu Akdeniz Gaz Forumu’na katılım talebi Filistin Yönetimi tarafından veto edilerek, foruma katılımı engellendi.
11 Mart
ABD Dışişleri Bakanı Blinken, “Geçtiğimiz yıl içinde Doğu Akdeniz’de özellikle Türkiye’nin enerji kaynakları ve deniz sınırlarıyla ilgili bazı hak taleplerine endişeyle baktık. Bizim görüşümüze göre uluslararası hukuku ihlal eden davranışlarına açıkça karşı çıktık. Kıbrıs’ta iki bölgeli ve iki toplumlu bir anlaşmayı destekliyoruz. Kıbrıs sorunun çözümünde Amerikan diplomasisinin tamamen devreye girdiğini göreceğinizi düşünüyorum. Başkan Biden, kariyeri boyunca bu mesele ile ilgilendi, bunu ciddiye alıyor“ dedi.
İsrail Başbakanı Netanyahu, “Evet, Türkiye ile de görüşüyoruz, bu iyi bir gelişmedir. Doğu Akdeniz’e komşu ülkelerle olan ilişkiler, bölgenin refahı ve huzuru için son derece önemlidir“ dedi.
İtalya’nın Ankara Büyükelçisi Massimo Gaiani, “En uzun kıyı şeridine sahip Türkiye’nin, Doğu Akdeniz’in bir parçası olduğuna güçlü şekilde inanıyoruz. Türkiye’nin adil katılımı olmadan bu bölgede sürdürülebilir bir çözüme ulaşılamayacağını düşünüyorum“ dedi.
12 Mart
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, “Mısır ile diplomatik düzeyde temaslarımız başladı. Belirlenen yol haritası çerçevesinde ön koşulsuz görüşmeler yapılacak. Mısır’dan son dönemde bize karşı olumsuz mesajlar azalırken olumlu mesajlar geliyor“ dedi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Mısır ile istihbari, diplomatik ve ekonomik olarak zaten işbirliği sürecimiz devam ediyor, sıkıntı söz konusu değil. En üst düzey değil de, bir tık altında devam ediyor. Gönlümüz ister ki, bu süreci çok daha güçlü devam ettirelim“ dedi.
Yunanistan, İsrail, Fransa, ABD ve GKRY’nin katılımı ile 7-11 Mart tarihleri arasında Doğu Akdeniz’de ‘Noble Dina-2021’ tatbikatı icra edildi.
Reuters’a konuşan Mısırlı Diplomatlar, “Türk istihbarat yetkilisi, Türkiye’nin ekonomik, siyasi ve diplomatik işbirliğini tartışmak için Kahire’de bir toplantı yapma isteğini bize söyledi. Çağrıyı memnuniyetle karşıladık ve mümkün olan en kısa sürede yanıt vereceğiz“ dedi.
Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, “Mısır’ın, Türkiye’nin deniz yetki alanlarına saygılı davranması değerlidir. Bu yaklaşım ve son gelişmeler hem bölgenin hem de iki ülkenin yararınadır. Bölgesel barış için önemli bir adımdır. Kültürel ve tarihsel bağlarımıza yakışan da budur. Yunanistan’la görüşmelerimiz devam ediyor. Yapıcı yaklaşımlarımıza rağmen birtakım olumsuz açıklama, eylem ve tacizlerle de karşılaşıyoruz.“ dedi.
Egypt Today’a konuşan Mısır Dışişleri Bakanlığı Yetkilisi, “Diplomatik temaslara yeniden başlamak gibi bir şey yok. İki ülke arasındaki diplomatik bağlar, diplomatik normlara uygun olarak maslahatgüzar düzeyindedir. Mısırlı ve Türk halklarının güçlü bağları olduğu doğrudur. Mısır, kendisiyle normal ilişkiler kurması gereken herhangi bir ülkenin uluslararası hukuk kurallarına ve iyi komşuluk politikası ilkelerine uymasını ve bölge ülkelerinin içişlerine müdahale girişimlerini durdurmasını beklemektedir. Türkiye ve Mısır arasındaki ilişkinin düzeyinin yükseltilmesi, ülkeler arasındaki ilişkileri egemenlik ilkesine ve Arap ulusal güvenliğinin gerekliklerine saygı temelinde yasal ve diplomatik çerçevelerin dikkate alınmasını gerektiriyor“ dedi.
TASS’a konuşan Mısır Dışişleri Bakanlığı Yetkilisi, “Türkiye ile doğrudan veya dolaylı olarak hiçbir temas veya görüşme hazırlığı yapılmamaktadır. Kahire için somut adımlar önemli, Ankara’dan gelen sözler değil. Türkiye iyi niyetini kanıtlamalı, Mısır’ın içişlerine karışmayı bırakmalı. Ankara’nın, temasların yeniden başlamasıyla ilgili açıklamaları ilk kez değil. Bunlar, sadece bölgedeki siyasi izolasyondan kurtulma girişimleridir. Ankara’nın, “Mavi Vatan” doktrinini ve Libya’daki hırslarını gizlememesi endişe kaynağıdır“ dedi.
13 Mart
Suudi Kraliyet Hava Kuvvetleri’nden 6 adet F-15SA savaş uçağı ve Suudi askeri personeller, Yunanistan ile gerçekleştirilecek tatbikat için Souda hava üssüne geldi.
14 Mart
Mısır Dışişleri Bakanı Şükrü, “Türkiye’nin, içişlerimize karışmaması normal ilişkiler için bir başlangıç noktası oluşturacak. Türkiye’nin sözleri yeterli değil, bunu eylemlerle birleştirmesi gerekiyor. Diplomatik çerçeve dışında, herhangi bir temas (toplantı vs.) yok“ dedi.
15 Mart
Millî Savunma Bakanı Hulusi Akar, “(Yunanistan’ın tatbikatları) Bunlarla bir yere varmalarının mümkün olmadığını, bunların Türkiye, Türk Silahlı Kuvvetleri karşısında hiçbir kıymeti harbiyesi olmadığını görmeleri, bilmeleri lazım. (Yunanistan ile görüşmeler) Yunan komşularımızın uzlaşmaz ve kışkırtıcı tutumlarından bir an önce vazgeçmelerinin hem bölge, hem kendileri hem de Yunan halkının refahı için önemli olduğunu değerlendiriyoruz“ dedi.
Türkiye, Doğu Akdeniz’de kıta sahanlığını ilgilendiren konulardaki çalışmalarda izninin aranması için Yunanistan, İsrail ve AB’ye nota verdi.