Son dönemlerde gerilimin tırmandığı Doğu Akdeniz’de, geçen hafta (28 Haziran-05 Temmuz) gerçekleşen askeri ve diplomatik olayları ele alacağız. Doğu Akdeniz’de her gün gerçekleşen askeri, diplomatik ve siyasi olaylar bölgeyi daha da ön planda tutmakta, gündemi yoğun olarak ilgilendirmektedir.
28 Haziran
- DİKO Partisi Genel Başkanı Nikolas Papadopulos, ‘’Kıbrıs sorununun çözülememesinin sebebi Türkiye’nin tutumu. GKRY Lideri Anastasiadis Kıbrıs ve enerji sorunlarının çözümünde başarısız. Türkiye’nin tutumunun değişmesinin tek yolu; siyasi, ekonomik ve diplomatik bedeller ödemesi.’’ dedi.
- ABD Avrupa ve Afrika Kuvvetleri Donanma Komutanı James Foggo, ‘’Doğu Akdeniz, dünyada askeri anlamda en hareketli alanlardan biri. Rusya gözünü bu alana dikti. Moskova, bölgeye Kalibr seyir füzesi atma gücü olan sessiz, modern denizaltılar konuşlandırıyor.’’ dedi.
- KKTC Başbakanı Ersin Tatar, ‘’Doğu Akdeniz’deki bütün bu siyasi gelişmelere bağlı olarak, KKTC’nin güçlenmesinin ve hayatını devam ettirmesinin ne kadar doğru bir politika olduğu ortaya çıkmıştır.’’ dedi.
- Tunus Meclis Başkanı Raşid Gannuşi, “Fayiz es-Serrac liderliğindeki Ulusal Mutabakat Hükümeti Libya’daki tek meşru hükümet. Serrac hükümeti meşruiyetini 2015’te Fas’ta imzalanan “Suheyrat Anlaşması”ndan alıyor.” dedi.
- Milli Savunma Bakan Yardımcısı Alkiviadis Stefanis, “Türkiye sıcak çatışma ile ilgilenmiyor. Yunanistan hava, kara ve denizde üstündür. Güçlü silahlı kuvvetlerimiz var, tam tetikteyiz. Aramızda, sıcak bir çatışmanın yaşanması Türkiye’nin çıkarına değil. Türkiye, birden fazla alana yöneldi ve bu alanlarda ona karşı birçok aktör var. Ayrıca, bu alanlarda henüz bir stratejik zafer de elde edemedi.’’ dedi.
29 Haziran
- Yunanistan Cumhurbaşkanı Ekaterini Sakellaropulu, 12 Adalardan biri olan Eşek Adası’nı ziyaret etti.
- Yunanistan Dışişleri Bakanı Nikos Dendias, Tunus Dışişleri Bakanı Nureddin el-Ray ile görüşme gerçekleştirdi. Görüşmede Libya’nın istikrarını, halkın güvenliğini ve refahını sağlamak için Birleşmiş Milletler kararlarına bağlı kalınarak izlenmesi gereken siyasi yollar tartışıldı.
- Yunanistan Cumhurbaşkanı Sakellaropulu, “Yunanistan, Türkiye ile iyi komşuluk ilişkileri ve işbirliği arayışında. İki halkın barış içinde ilişki kurmasına yönelik yatırım yapıyor. Egemenlik haklarımızı savunacağız, topraklarımız üzerindeki ihlallere izin vermeyeceğiz.” dedi.
- Yunanistan Dışişleri Bakanı Dendias, “Türkiye’nin Libya müdahalesi BM ve Berlin kararlarına aykırı. Ayrıca bölgedeki istikrarı bozuyor.” dedi.
- Lübnan Cumhurbaşkanı Mişel Avn, “İsrail’in bölgedeki faaliyetleri son derece tehlikeli. Güneyde yer alan Münhasır Ekonomik Bölgesi’ndeki petrol ve gaz blokları ile Lübnan’ın birkaç ay içinde petrol arama faaliyetlerine başlayacağı 9. Blokuna yönelik ihlallere izin vermeyeceğiz.” dedi.
30 Haziran
- Filistin, 2019’da Mısır, İtalya, Yunanistan, Güney Kıbrıs Rum Kesimi ve Ürdün tarafından kurulan “Doğu Akdeniz Gaz Forumu”na katılma kararı aldı.
- Türk Deniz Kuvvetleri Komutanı Oramiral Adnan Özbal, Doğu Akdeniz ve Ege’nin ısındığı bu günlerde resmi temaslarını sürdürmek için Libya’nın başkenti Trablus’ta bulunan Busetta (Ebu Sitte) Deniz Üssü’nü ziyaret etti.
- AK Parti Sözcüsü Ömer Çelik, ‘’Avrupa’nın KKTC’yi görmezden gelme çabasını görüyoruz. GKRY’nin muhatabı KKTC’dir. GKRY, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’yle meselelerini çözmelidir. Karşımızda hukuktan ve hakkaniyetten yana bir taraf varsa Türkiye masada her zaman hazırdır. Türk donanmasıyla şaka yapılmaz. Türk donanmasıyla şaka yapmak boyunuzun ölçüsünü aşar. Hukuk ve hakkaniyet temelinde bir çözümden yana olmanız herkes için kazan-kazan formülünü ortaya çıkarır.’’ dedi.
- Güney Kıbrıs Rum Yönetimi İstihbarat Servisi eski Başkanı Andreas Pentaras, ”Olası bir Yunanistan-Türkiye çatışması, Kıbrıs’a yayılacaktır. Bu durumda Yunanistan galip gelir, Türkiye müzakere masasına oturmak ister.” dedi.
- Yunanistan Savunma Bakanı Yardımcısı General Stefanis, “Türkiye’nin niyetlerine değil, yeteneklerine bakıyoruz. Rakibimizin her türlü senaryosuna karşı farklı çözümlerimiz ve seçeneklerimiz var. Yunanistan’ın savaş gücü mükemmel.” dedi.
1 Temmuz
- Yunanistan Dışişleri Bakanı Dendias, Hafter’e bağlı Tobruk Meclisi Başkanı Akila Salih ile görüşmesinde başta Türkiye olmak üzere bütün yabancı güçlerin Libya’dan çıkması gerektiğini belirtti ve Türkiye’nin Libya müdahalesini “işgal” olarak değerlendirdi.
- Hafter taraftarı Tobruk merkezli Temsilciler Meclisi, Yunanistan ile deniz yetki alanlarının sınırlandırılmasına dair bir anlaşma imzalamak amacıyla komite kurulmasına karar verdi.
- KKTC Başbakanı Ersin Tatar, ‘’Türkiye’ye ve bize karşı şer ittifakları kurma çabası içinde olan Rum tarafı ile Yunanistan’dır. Türkiye, Doğu Akdeniz’de kendisinin ve bizim uluslararası hukuktan ve anlaşmalardan doğan haklarımızı korumaktadır ve doğru yoldadır.’’ dedi.
2 Temmuz
- Fransa Savunma Bakanı Florence Parly, ‘’Türkiye’nin, Kıbrıs’ın MEB alanlarındaki ihlallerini göz ardı etmiyoruz. Türkiye’nin, Libya’daki rolünü inceledik. Türkiye’nin Libya’ya müdahalesini çözmemiz gerekiyor.’’ dedi.
- Yunanistan parlamentosunun Ulusal Savunma ve Dış İlişkiler Daimi Komitesi, Yunanistan-İsrail arasında savunma malzemelerinin ve hizmetlerinin sağlanması için savunma anlaşmasını onayladı.
- Yunanistan Savunma Bakanı Nikos Panagiotopoulos, “Yunanistan ve İsrail arasındaki stratejik ilişki, esas olarak ortak sorunlar ve aynı zamanda iki ülkeyi birleştiren ortak çıkarlar nedeniyle ülkemiz için büyük bir önceliktir.” dedi.
- Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Kudret Özersay, Kapalı Maraş’ın KKTC yönetimi altında açılması politikasının oluşturulan bir komisyonla ilerlediğini ve son aşamaya gelindiğini söyledi.
- Yunan Genelkurmay Başkanı Konstantinos Floros, ‘’Doğu Akdeniz; ABD, Rusya, NATO, AB ve Yunanistan için stratejik öneme sahip. Türkiye, her gün bölgede yasadışı ve kışkırtıcı davranışlarda bulunuyor. Bunun neticesinde yaşanabilecek olası bir kaza riskininin ciddi sonuçları olacak.’’ dedi.
- Yunan Merkez Birliği Partisi Başkanı Vasilis Leventis, “Türk-Yunan çatışmasında, Yunanistan Imia (Kardak) krizindeki gibi geri çekilir. Miçotakis, Türklere direnmek isterse, kaybedecek. Erdoğan yeni Hitler; güçlü makineli silahlara ve NATO’nun en büyük ikinci ordusuna sahip. Türkler Kastellorizo’ya (Meis) gelirse karaya çıkartmamalıyız. Diplomasi savaşını kaybedersek, bir sonraki saha savaşını da kaybederiz. Yunanistan Ordusu ile Türk Ordusu’nun gücünü kıyaslamamamız gerekiyor.” dedi.
- Fransa’nın Dışişleri Bakanı Jean-Yves Le Drian, AB dışişleri bakanlarını Türkiye’ye yeni yaptırımlar uygulamak için 13 Temmuz’da toplantıya çağırdı.
- GKRY Tarım Bakanı Kostas Kadis, Türkiye’yi balıkçılık kontrol telekonferansı sırasında Kıbrıs sularında yasadışı faaliyetlerle suçladı. Bakan, Türkiye’yi, “Doğu Akdeniz’de, AB sularında artan yasadışı, bildirilmemiş ve düzenlenmemiş balıkçılıkla” suçladı.
- KKTC Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı, AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikaları Şefi Josep Borrell ile telefonda görüştü. Akıncı, telefon görüşmesinde Borrell’e, Kıbrıs sorununun çözümü için AB ile her düzeyde birlikte çalışmaya hazır olduğunu belirtti.
- Hafter destekli Tobruk Hükümeti Dışişleri Bakanı AbdulHadi al-Hawij, ‘’Atina ile Münhasır Ekonomik Bölge üzerinde anlaştık. Nikos Dendias’ın Tobruk’a yaptığı ziyaretin ardından deniz yetki sınırlarını çizmek üzere bir komite kurulmasını kararlaştırdık.’’ dedi.
- Avrupa Halk Partisi(EEP), ‘’EPP Grubu Türkiye’nin saldırganlığını Avrupa Parlamentosu’nun gündemine aldı. EPP Grubu’nun girişimiyle Avrupa Parlamentosu, Türkiye’nin önümüzdeki hafta Yunanistan ve Kıbrıs’a yönelik sürekli ve tekrarlanan saldırganlığını tartışacak.’’ açıklamasında bulundu.
- Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, ‘’Daha pozitif bir ortamda bu konularda ilerleme kat etmek istiyoruz. Bu ilişkileri zehirleyen konular var mı? Var. Doğu Akdeniz, Ege, Kıbrıs konusu.’’ dedi.
- Türkiye’nin Fransa Büyükelçisi İsmail Hakkı Musa, “BM tarafından Libya’ya uygulanan silah Ambargosu her gün Mısır sınırından ve BAE’den Libya’ya kalkan uçaklarla ihlal ediliyor. Peki bu sorular neden gündeme getirilmiyor? Fransa ihlalleri görmezden geliyor.” dedi.
3 Temmuz
- GKRY Lideri Nikos Anastasiadis, ‘’Güney Kıbrıs’ın Türkiye’ye karşı kozu silahlar değil. Bizim silahımız diplomasi ve hukuk. Askeri bir çatışma felakete sebep olacaktır. Gerçekliğin farkında olmanız ve doğru silahları seçmeniz gerekiyor.’’ dedi.
- Yunanistan Dışişleri Bakanı Dendias, ‘’Türkiye sağır ve meydan okumaya devam ediyor. Bu konuda kesinlikle net olmak istiyorum: Türkiye, Yunanistan’a ait bir adayı veya denizini bir Türk gölüne dönüştürmek istiyorsa, unutsun. Tekrar ediyorum, unutsun gitsin.’’ dedi.
- Libya Savunma Bakan Yardımcısı Salih Nemruş, “Askeri ve güvenlik alanlarında Türkiye’den destek almaya devam ediyoruz. TSK ile eğitim alanındaki işbirliği devam etmektedir. Ülkeyi savunacak profesyonel Libya ordusunu tesis etmek için, özel merkezler açılacaktır.” dedi.
- Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, Libya’nın başkenti Trablus’ta gerçekleştirdiği ziyaretler kapsamında Savunma Güvenlik İş Birliği ve Eğitim Yardım Danışma Komutanlığı’nı denetledi.
4 Temmuz
- Milli Savunma Bakanı Akar, “Uluslararası anlaşmalara aykırı olarak 23 adanın 16’sının silahlandırılması, askeri statü kazandırılması kabul edilemez. Bu çok açık ve net şekilde Lozan’ı ihlaldir. Dünyanın hiçbir yerinde karasuları 6 mil hava sahası 10 mil olan bir ada yoktur.” dedi.
- Yunanistan Dışişleri Bakanı Dendias, “Türkiye ile de diyalog istiyoruz, ancak şantaj ve provokasyon altında değil. Türkiye, bu saldırgan tavrı bırakmalıdır. Kesinlikle iletişim kanalları açık kalmalıdır.’’ dedi.
- Yunanistan Dışişleri Bakanı Dendias, “Mısır ile deniz sınır anlaşması üzerine müzakareler devam ediyor. Fakat, İtalya ile yaptığımız deniz sınırı anlaşmasından daha karmaşık bir durumla karşılaşıyoruz. Yunanistan, her koşulda Mısır ile anlaşmayı imzalamak istiyor.” dedi.
- Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, ‘’Türkiye, Kıbrıs’ta garantördür. Kıbrıslı Türk kardeşlerimizin ve kendi haklarımızın gereği neyse yapmaya devam edeceğiz. Bizim hak ve menfaatlerimizin çiğnenmesine asla müsaade etmeyeceğiz.’’ dedi.
- Yunanistan Dışişleri Bakanı Dendias, ‘’Kıbrıs sorunu Yunanistan için her zaman ulusal bir sorun olmuştur. Amacımız, BM Güvenlik Konseyi’nin ilgili kararlarını esas alarak, garantilerin kaldırılması ve Türk işgal kuvvetlerinin geri çekilmesiyle müzakereleri yeniden başlatmaktır.’’ dedi.
- Millî Savunma Bakanı Hulusi Akar, “Atalarımıza yaraşır şekilde yapmamız gereken ne varsa, uluslararası hukuk, adalet neyi gerektiriyorsa bu manada buradayız (Libya) ve sonuna kadar da burada olmaya devam edeceğiz.” dedi.
5 Temmuz
- Yunanistan Dışişleri Bakanı Dendias, Kıbrıslı mevkidaşı Nikos Hristodulidis ile Atina’da gerçekleştirdikleri görüşmeden sonra, tarafların Türkiye’nin Doğu Akdeniz’deki ‘kışkırtıcı davranışlarını’ ele aldıklarını ve Ankara’ya karşı bir ‘diplomatik cephe’ oluşturduklarını söyledi.
- Cumhurbaşkanı Erdoğan, ‘’Denizlerimizde Fatih ve Yavuz gemilerimizle sondaja başladık. Böylece ülkemize karşı Doğu Akdeniz’de kurulmaya çalışılan oyunları ve tuzakları yerle bir ettik. Uluslararası hukuktan kaynaklanan haklarımızdan taviz vermeden çalışmalarımızı sürdüreceğiz.’’ dedi.
- Yunanistan’ın Kahire Büyükelçisi N. Garilidis, ‘’Yunanistan-Mısır MEB sınırlandırılmasına yönelik bir anlaşmanın imzalanmasının önünde herhangi bir engel bulunmuyor. Mısır ve Yunanistan hükümetleri ülkelerini geliştirmeye ve vatandaşlar için iş sağlamaya çalışıyor.’’ dedi.
- Libya’daki Watiyye üssüne saldırının ardından BAE Prens Danışmanı ve Analist Abdulhalık Al- Abdullah, ‘’Bütün Arap halklarının onuru adına Türklere Libya’da gerekli dersi verdik.’’ dedi.
- GKRY Lideri Nikos Anastasiadis, “Savunmamızı güçlendirmekten asla vazgeçmedik, ancak bugün sürekli olarak güçlendirilen ve modernize edilen güçlü bir caydırıcılığımız var.” dedi.
- Yunanistan Dışişleri Bakanı Dendias, Türkiye’nin Libya krizine müdahale ettiğini, akredite edilmemiş Mutabakât Hükümeti ile Mutabakat Zaptı imzalamasının uluslararası hukuku ihlal ettiğini ve Libya’daki Türk varlığının bölgedeki bütün ülkeler için endişe kaynağı olduğunu söyledi.
Yararlanılan Kaynaklar
- Hellas Journal
- Pentapostagma
- @akdenizpolitik
- Kathimerini
- @AkdenizKibris
- Veteranos
- Greek City Times
- Newpost.gr
- Enoplos
