BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, Ukrayna’daki savaşın etkilerini en aza indirgemek için Türkiye ve BM’nin çok sıkı çalıştığını söyledi.
Guterres, 20 Eylül’de New York’ta düzenlenecek olan BM 77. Genel Kurul Görüşmeleri öncesi Anadolu Ajansı’nın sorularını yanıtladı.
BM Genel Sekreteri, Rusya-Ukrayna savaşı, Türkiye’nin arabuluculuk rolü, tahıl anlaşması başta olmak üzere birçok konuda değerlendirmelerde bulundu.
Anadolu Ajansı’nın sorularını yanıtlayan Guterres’in cevapları şu şekilde:
SORU: Ukrayna’daki savaştan bahsettiniz, ülkeye akan silah sevkiyatına ve Ukrayna’nın başlattığı karşı saldırılarla tüm topraklarını geri alma konusundaki kararlığına bakıldığında savaşın biteceğine dair hiçbir ibare göremiyoruz. Yakın zamanda ateşkes ya da barış görüşmeleri umudu var mı ya da Ukrayna’daki savaşın Suriye’de, Yemen’de, Libya’da olduğu gibi uzamasından endişe duyuyor musunuz?
CEVAP: Biraz zaman alacağını düşünüyorum ama umarım diğer krizler gibi sonsuza kadar sürmez. Tarafların ateşkesin, BM Şartı ve uluslararası hukuka dayalı barışın gerekliliğini anlaması biraz zaman alacak ama bu yapacak çok bir şey olmadığı anlamına gelmiyor. BM ve Türkiye’nin Ukrayna’daki savaşın dramatik sonuçlarına çözüm bulma konusunda sağlam bir ortaklığı var. Karadeniz Tahıl Girişimi BM ve Türkiye’nin arabuluculuğu sayesinde gerçekleşti. Cumhurbaşkanı Erdoğan ve ben bizzat anlaşmanın devam etmesi için uğraşıyoruz. Aynı zamanda şu anda aynı kanallar üzerinden Ukrayna’dan geçen bir boru hattıyla Rusya’nın amonyum nitrat ihracatı olasılığını görüşüyoruz. Ukrayna’daki savaşın etkilerini en aza indirgemek için Türkiye ve BM çok sıkı çalışıyoruz. Örneğin bugün Rusya Devlet Başkanı Putin ile konuştum. Cumhurbaşkanı Erdoğan onunla Semerkant’ta görüşecek. Hem Ukrayna hem Rusya ile görüşürken mesajlarımızın oldukça benzer olacağına inanıyorum çünkü Türkiye de BM de barış için uğraşıyor.
SORU: Ukrayna ve Rusya arasındaki tahıl anlaşmasında Türkiye ile çok yakın çalıştınız. Geçen hafta Rus yetkililerden anlaşmaya rağmen kendi gıda ve gübrelerini ihraç edemedikleri yönünde şikayetler duyduk. Anlaşma ilk olarak 120 günlüğüne imzalandı ve şu an uzatılmayacağı yönünde endişeler var. Siz de aynı endişeleri taşıyor musunuz? Rusya’nın endişelerini gidermek için sizce anlaşma revize edilmeli ya da genişletilmeli mi?
CEVAP: Endişeler yerine sorunları çözmekle ilgileniyorum ve çözülmesi gereken ilk sorun Rus gıda ve gübresinin uluslararası pazarlara erişimi. Hala birtakım engeller var, daha önce defalarca tekrarlanan ”yaptırımların gıda ve gübreyi etkilemediği” söyleminin gerçeğe dönüşmesi için elimizden gelen her şeyi yapıyoruz ve ABD, AB ve diğer ortaklarla çalışıyoruz. Gübre pazarında daralma olduğu bir dönemde Rus gübresine çok ihtiyacımız var. Dünyanın birçok yerinde insanlar gübre sıkıntısı nedeniyle topraklarının hepsini ekemiyor. Ukrayna üzerinden Rusya’dan amonyum nitrat ihracatını hedefleyen bir müzakere yürütüyoruz…Bu yüzden elde edilen kazanımları korumak ve bu kazanımları genişletmek için çok çalışıyoruz ve bu noktada Türkiye ile iş birliği yine son derece önemli.”
SORU: Ukrayna’daki savaş nedeniyle dünyanın ilgisi Suriye, Libya, Yemen, Etiyopya ve diğer bölgelerdeki krizlerden başka bir yöne kaydı. BM Uluslararası Bağımsız Suriye Soruşturma Komisyonu ise yeni açıklanan raporunda Suriye’de yeniden büyük çaplı çatışmaların başlayabileceği uyarısı yapıyor. Unutulan bu krizler sizi ne kadar endişelendiriyor?
CEVAP : Endişeli değilim çünkü Suriye’de aktifiz. Libya’da çok aktifiz. Yemen’de çok aktifiz ve ateşkes hala devam ediyor ama yenilememiz gerekiyor. Afganistan’da, Sahel’de, Somali’de aktifiz. Aktif olmadığımız kriz bölgesi yok. Ukrayna’daki savaş dünyanın başka yerlerinde barış ve güvenlik için mücadelemizi, kararlılığımızı ve eylemlerimizi hiçbir şekilde etkilemiyor.
Anadolu Ajansı (AA)
