Yunanistan’ın Silahlanma Hareketleri

Yazar

4 Aralık 2021

573

Yunanistan; Türkiye’nin Doğu Akdeniz’de petrol ve doğalgaz arama-tarama ve keşif faaliyetlerinin hız kazanmasından sonra dış ve iç politikada agresif bir tutum sergilemeye başlamıştır. Özellikle Avrupa Birliği’nde olan ülkelerle konuşup, baskı yoluyla Türkiye’yi yalnızlaştırmak ve AB ülkelerinin Türkiye’ye hem ekonomik hem de silah satılmasını engellemek için ambargo uygulamasını istemiştir. Bu konu, AB’de gündeme gelse de Türkiye gibi önemli bir müttefiki kaybetmek istemeyen İspanya, Almanya ve İtalya; Türkiye’yi S-400 ve Doğu Akdeniz konusunda sadece dengeli olunması yönünde mesajlar vererek ambargo konusunu kapatmışlardır.

Yunanistan istediğini AB’den bulamayınca kendisini korumak için silahlanma rolüne bürünmüştür. Geçmiş dönemler de yaşadığı ekonomik kriz yüzünden kemer sıkma politikaları uygulamış olsalar bile bu yıl silahlanmaya ayrılan bütçe, geçen yıla göre 5 kat artmıştır. Özellikle Yunanistan için stratejik değer taşıyan önemli limanları satışa çıkarılmış durumda. Yunanistan, ülkenin en önemli ve işlek limanı olan Heraklion’un %67 hissesini satışa çıkarmıştı. Dedeağaç, Elevsina, Skaramanga, Girit Adası’nda bulunan limanlarında büyük oranda hisselerini satışa çıkardı. Başbakan Miçotakis bu özelleştirmelerden 2.11 milyar dolar elde etmeye düşünmektedir. Limanları satın alan şirketler ise çoğu ABD menşeli şirketlerdir.

Kardak krizinden sonra yurt dışından silah almaya başlayan Yunanistan, 2008 krizinde silah alımını durdurmuştu. Fakat 2017 yılında küçük alımlar tekrar başlamıştır. Yunanistan Başbakanı Miçotakis, yılda 10 milyar euro silahlanmaya para harcayacaklarını açıkladılar. Bu açıklamalar yapılmadan önce ise Fransa’dan 5 yıl içinde 10 milyar euro değerinde silah satın alacağını bildirdi.

Savunma Programı

2017 yılında Yunanistan elindeki F16 uçaklarının modernizasyonu için 2.5 milyar dolar ayırmış ve deniz karakol gözetleme uçaklarının modernizasyonu için 260 milyon dolar ayırmıştır. F16 uçaklarının son seviyesi olan F16 V’ye yükseltmeye çalışılmaktadır. Hindistan’dan ise yeni nesil silah algılayıcı sistemler almak için diyalog kurulmuştur.

Yunanistan’ın 2020 yılında yine hava kuvvetlerini güçlendirmek için Fransa’dan 18+6 Rafale savaş uçağı almıştır. Bu uçakların 12 tanesi kullanılmış olup 6 tanesi yeni olmak üzere ve daha sonra isteğe göre +6 şeklinde Fransa ile 2.3 milyar euroyu bulan bir anlaşma yapılmıştır. Aralık ayında 6 tane Rafale savaş uçağının teslim edilmesi bekleniyor. Teslim edilen uçaklar, Atina’ya yakın olan Tanagra hava üssünde konuşlanacak. Yunanistan iç kamuoyunda da büyük yankı getirilen konulardan biri Rafale savaş uçaklarının kullanılmış olup satın alınmasıydı. Yunan yetkililer uçakların parçaları yenilip modernizasyon edildiğinde ömrünün uzadığını söylese bile Fransa, Rafale uçakların hepsini 2023 yılının sonuna doğru teslim edeceğini açıkladı. Fransa hava kuvvetleri ise bu uçakları yavaş yavaş envanterinden çıkarmaktadır. Ayrıca Yunanistan, Fransa’dan deniz kuvvetlerini güçlendirmek için Fıkrateyn tedariki anlaşma yaptıklarını duyurmuşlardı.

Almanya ile 110 milyon Euro değerinde 44 ağır denizaltı torpidosu almak için anlaştı.

Yunanistan, İsrail’den 3 yıllığına 2 adet Heron iha kiraladı ve 3 yılın dolmasında sistemleri satın alma hakları da bulunmaktadır. Yunanistan, İsrail’den alacağı AH-64 Apache taarruz helikopterlerine Spike füzelerini modernize etmeyi düşünmektedirler. Spike füzelerinin değeri 35 milyon dolar tahmin edilmektedir. Şimdi ise İsrail’den 250 milyon dolar değerinde füze almak için çalışmalara başladıkları bilinmektedir.

Yunanistan başbakanı Miçotokis, orduya 15 bin yeni personel alınacağını ve siber saldırıları önlemek için ise elektronik sistemi yenileyeceğini açıkladı. Profesyonel askerlik programın ilerleyen günlerde gündeme geleceği bilinmektedir.

Sonuç

Yunanistan’ın yaptığı bu silahlanma hareketlerine bakıldığında daha çok hava kuvvetlerini yenilemeye yöneliktir. Özellikle Türkiye’nin son zamanlar da başarıya imza attığı insansız hava araçlarını önlemeye yönelik elektronik sistemleri kurmaya çalışmaktadır. Üretimden ziyade tüketimi seçen Yunanistan, kullanılmış uçakları almakta ve dışarıdan aldıkları füze, radar vb. gibi sistemleri modernizasyon yapmaya çalışarak daha az masraf yapmak istemektedirler.

Yunanistan kamuoyu tarafından da takip edilen bu silahlanma hareketleri büyük eleştiriye sebep olmaktadır. Özellikle kemer sıkma politikasından vazgeçen Atina, kemer sıkma döneminde bile özel şirketlerin ve kamunun borcunda bir azalma olmadığı görülmektedir. Özellikle pandeminin verdiği ekonomik zararın üstüne özelleştirmeler ve belli kamu harcamaları azaltarak silah alınması kamuoyunun eleştirisini almaktadır.

17 Kasım’da Albaylar Cuntasına karşı yapılan ayaklanmanın yıldönümünü anan 25 bin kişi, hükümetin silahlanma ve salgın politikasını eleştiren sloganlar attı. Ayrıca ABD’nin Yunanistan’ı adeta üs olarak kullanması, askeri yığınak yapması ve bu silahlanma politikasının sonucu olan harcamalar, ülkedeki sol parti ve gruplarına taraftar kazandırdı.